Prawo do odmowy obecności osób trzecich podczas badania lekarskiego czy udzielania innych świadczeń zdrowotnych jest jednym z elementów prawa do poszanowania godności oraz intymności pacjenta. Wciąż zdarza się, że nie jest ono respektowane i w gabinecie pojawiają się np. salowe czy studenci kierunków medycznych, którzy przyglądają się pracy zawodowego lekarza. Co można wówczas zrobić? O tym w niniejszym artykule.
Prawo do odmowy obecności osób trzecich przy badaniu – kodeks
Jednym z głównych praw każdego pacjenta jest poszanowanie jego intymności oraz godności podczas badania. Obecność osób trzecich podczas świadczenia zdrowotnego może tę intymność naruszyć, dlatego kuracjusz ma prawo do odmowy tejże obecności.
Art. 22 ust. 2 Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta stanowi, iż:
„Osoby wykonujące zawód medyczny, inne niż udzielające świadczeń zdrowotnych, uczestniczą przy udzielaniu tych świadczeń tylko wtedy, gdy jest to niezbędne ze względu na rodzaj świadczenia lub wykonywanie czynności kontrolnych na podstawie przepisów o działalności leczniczej. Uczestnictwo, a także obecność innych osób wymaga zgody pacjenta, a w przypadku pacjenta małoletniego, całkowicie ubezwłasnowolnionego lub niezdolnego do świadomego wyrażenia zgody, jego przedstawiciela ustawowego, i osoby wykonującej zawód medyczny, udzielającej świadczenia zdrowotnego.”
Forma zgody pacjenta nie jest wyszczególniona w ustawie, dlatego może być wyrażona zarówno pisemnie, jak i w formie ustnej. Warto nadmienić, że na życzenie pacjenta, w badaniu może uczestniczyć bliska osoba, np.:
- prawny opiekun (w przypadku małoletniego pacjenta),
- małżonek,
- krewny do II stopnia (np. babcia, matka, wnuk),
- osoba pozostająca we wspólnym pożyciu z pacjentem.
Prawo do odmowy obecności osób trzecich w szpitalu akademickim
Należy nadmienić, że powyższy cytat nie ma zastosowania w szpitalach i klinikach przynależących do Akademii Medycznych. W Art. 36 ust. 4 Ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty można przeczytać, że:
„Do klinik i szpitali akademii medycznych, medycznych jednostek badawczo-rozwojowych i innych jednostek uprawnionych do kształcenia studentów nauk medycznych, lekarzy oraz innego personelu medycznego w zakresie niezbędnym do celów dydaktycznych nie stosuje się art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.”
Nie oznacza to jednak, że pacjent nie ma prawa do odmowy obecności osób trzecich przy badaniu. Pacjent nie musi wyrażać zgody na obecność studentów, ale może wyrazić sprzeciw, a ten powinien zostać uszanowany przez personel medyczny.
Potrzebujesz wsparcia z zakresu prawa medycznego?
Chciałbyś dowiedzieć się więcej na temat praw pacjenta w gabinecie lekarskim? A może naruszono Twoje prawo do odmowy obecności osób trzecich podczas udzielania świadczeń zdrowotnych? Możesz ubiegać się o zadośćuczynienie. Skontaktuj się z adwokat Luizą Słychan (https://zsadwokaci.pl/poznaj-nas-lepiej/) – specjalistką od prawa medycznego z bogatym doświadczeniem w sprawach o tzw. błąd medyczny.